Aşağıdaki bilgiler çeşitli kaynaklardan derlenmiş ve isim koyma telaşındaki anne babalara rehber olması amacıyla sitemizde yer almaktadır. Lütfen isim koyarken bu bilgileri de göz önünde bulundurunuz ve çocuğunuza en güzel ismi seçiniz.
Aleyna
Çocuklarına Kuran-i Kerim'de geçen bir isim koyma telaşında olan anne ve
babalar, tercihlerini bazen Aleyna isminden yana kullanıyorlar.
Aleyna her ne kadar Kuran’da geçsede, anlamsız bir isimdir! Kuran’da geçen her
kelime isim olarak kullanılmaz.
Aleyna gibi ‘bize ait, bizim üzerimize, bize ' anlamına gelen saçma bir
kelimeyide isim olarak koymakta bu yüzden mantıksız.
Araplar Aleyna kelimesini zaten isim olarak kullanmıyorlar.
Peki biz neden kullanıyoruz? Sadece kulağa hoş geldiği için mi?
Koyduğunuz ismin Kuran’da geçmesine gerek yok, güzel anlamlı olması yeterlidir.
Aleyna bu tarife uymadığı için koyulması önerilmiyor.
Aleyna'nın geçtiği ayet: إِنَّ عَلَيْنَا لَلْهُدَى (İnne aleynâ lel hudâ)
Türkçe’de anlamı: Şüphesiz, bize ait olan, yol göstermektir.
Aleyna'nın internette dolaşan manaları ise ‘esenlik, Allah'ın iyi kulları,’.
Fakat Aleyna kesinlikle ‘esenlik’ veya ‘Allah'ın iyi kulları’ anlamına gelmez!
Bu anlamların nereden uyduruldugun açıklamak istiyorum.
Arapların ‘Esselâmü aleyna ve alâ ibâdillâhis-Sâlihîn’ diye bir sözleri vardır.
‘Esenlik üzerimize ve Allah'ın bütün iyi kulları üzerine olsun’ demektir.
Bade
Anlam: Şarap, içki, kadeh.
şarkılardan da Bade'nin anlami anlasiliyor zaten:
1.Erkilet güzeli
Tek tek basaraktan
Bade süzerekten
Inci dizerekten
Gel canım gel aman
2. Ercişli Emrah - Bade İçerler Nazınan
Bade içerler nazınan
Sohbet ederler sazınan
Kırk ince belli kızınan
Selvi han bağdadır bağda
3.Karacaoğlan - Aşk Olmayınca Bade İçilmez
Aşk olmayınca bade içilmez
İçip içip nazlı yardan geçilmez
Açılır çiçekler gönül açılmaz
Ne değniyo'n dört yanını tor gibi gibi
vs. vs.
Belinay
Çoğu sitede Belinay'in anlamı ‘Peygamber Çiçeği’ olarak belirtilmiştir, fakat bu
kesinlikle yanlıştır.
Belinay ‘Peygamber Çiçeği’ anlamına gelmeyen ve Kuran-i-Kerim’de yer almayan bir
isimdir!
Kuran Arapça yazıldığı için Kuran’da geçen her kelimenin, her ismin kökeni
Arapçadır.
Fakat Belinay’ın kökeni Türkçedir. Burdan anlaşıldığı gibi bu ismin Kuran’da
geçmesi imkansız.
Belinay aynı Selenay,Sevilay ve Doğanay gibi birleşik bir isim.
Sevilay ismini örnek olarak alıyorum. Sevilay ‘sevilen ay, ay gibi sevil’
anlamına gelir.
Belinay ise belinmek+ay kelimelerinden birleştirilmiştir. Eski bir kelime olan ‘belinmek’,
‘bölünmek’ anlamına gelir.Bu yüzden Belinay da ‘belinen ay, bölünen ay, ay gibi
belin, ay gibi bölün’ anlamını taşır.
Berre/Berra
Peygamber Efendimiz"in, güzel manalı olan bazı isimleri daha güzeliyle
değiştirdiği de olmuştur. Mesela Peygamberimiz, "iyi insan, kusursuz kimse,
günahsız" anlamına gelen Berre/Berra ismini Zeynep"e çevirmiştir. Bu ismi
taşıyanın zihninde, kendini beğenme gibi bir mana oluşabilir. Bu da ismi taşıyan
kişinin karakterini olumsuz yönde etkileyebilir.
Buğlem
Internette yazan anlami: Cenneti müjdeleyen melek
Gerçek anlami: eski bir kızılderili dilinde 'bereket yüklü bulut'
Cemre
Peygamberimiz bazı isimleri anlamlarının kötülüğünden dolayı değiştirirken ateş
parçası manasına gelen Cemre'yi de güzel kız manasına gelen Cemile'yle
değiştirmiş.
Ceylin
Çoğu yerde Ceylin’in anlamı ‘Cennet kapısı’ olarak belirtilmiştir. Fakat Ceylin
Kuran-ı-Kerim’de geçmeyen ve ‘Cennet kapısı’ anlamına gelmeyen bir isimdir!
Cennetin sekiz kapısı vardır: Salat, Cihad, Reyyan, Sadaka, Hac, Af, Eymen ve
Zikir-İlim kapısı. Gördüğünüz gibi Ceylin bu kapılar arasında yer almıyor.
Ceylin Ingiliz bir isim olan Jaylin’in Türkçeleştirilmiş halidir. Jaylin ‘sakin’
manasına gelen bir isimdir. Ceylin veya Jaylin ismini koymak bir Müslüman için
uygun değildir.
Ceyl Farsçada 'yengeç' demek. Ceylin'in baska bir anlami: yengeç yuvasi.
Ecrin
Bu aralar popüler olan Ecrin’in anlamı çoğu yerde ‘Allah’ın hediyesi’ olarak
geçiyor. Fakat Ecrin’in anlamı ‘Allah’ın hediyesi’ değil!
Ecrin isminin kökeni Arapça olan ‘ecr’ kelimesinden gelir. Ecr ‘ücur, ücret’
demektir, ve Ecrin de ‘ücret’ demektir.
Ücret kelimesini ‘ecret’ olarakta yazabiliriz, ama bu kelimenin telaffuzu daha
zor olduğu için tercih edilmiyor.
Değerli hocamız Nihat Hatipoğlu da programında Ecrin ismi hakkındaki gerçekleri
açıklamıştı.
Ecrin’in Kuran’da geçtigi ayet: قُلْ مَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ وَمَا
أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ (Kul mâ es’elukum aleyhi min ecrin ve mâ ene minel
mutekellifîn(mutekellifîne))
Türkçe’de anlamı: De ki: Buna karşılık ben sizden bir ücret istemiyorum. Ve ben
olduğundan başka türlü görünenlerden de değilim.
Eflal
Internette yazan 'Cennetteki bir meyve ağacı' anlami kesinlikle yanliş! Eflal
'Yara, zarar, bozukluk'demektir.
Eflin
Eflin'in anlami çogu sitede 'Cennet kapisi' olarak geçiyor, fakat bu kesinlikle
dogru degil.
8 Cennet kapisi var, isimleri söyle: Salat, Cihad, Reyyan, Sadaka, Hac, Af,
Eymen, Zikir-ilim
Efl Farsçada 'Gurub etmek, batmak' demektir. Eflin bu kelimeden türetilmiştir.
Efnan
Internette Efnan’ın anlamı ‘Cennetteki güzel gözlü kız’ olarak belirtilmiş.
Bu biçilen anlam tamamen yalandan ibarettir.
Efnan ‘Cennetteki güzel gözlü kız’ anlamına gelmez! Efnan Arapça bir kelime olan
Afnan’ın Tùrkçe karşılığıdır. Efnan’ın (Afnan’ın) anlamı ‘ince dallar,çeşitler,
şubeler’.
Efra
Anlam:
1.İşi gücü olmayan adam. Boş dolaşan kişi.
2.Kuruntulu, vesveseli adam.
3. Başının saçı tamam olan kimse
(Efra Alper Tunga'nın lakabı değildir, Efrasiyap Alper Tunga'nın lakabıdır)
Efsa
Efsa’nın anlamı çoğu sitede ‘Cennet ırmağı’ olarak geçiyor.
Cennete dört ırmak var: Tesnim, Selsebil, Kevser ve Kafur.
Gördüğünuz gibi Efsa Cennet ırmaklarından biri değil!
Bu ortaya biçilmiş anlam kim tarafından uyduruldu, çok merak ediyorum..
Efsa Farsça olan afsūn kelimesinden gelir. Afsūn Türkçemize Efsun olarak
geçmiştir ve ‘sihir, büyü,hile, ’ gibi anlamlar taşır.
Efsa ise ‘sihirbaz, büyücü, hileci’ demektir.
Her ne kadar kulağa hoş gelse de, Efsa koyulmaması gereken bir isim.
Sihir, büyü ve hile gibi olaylar İslamiyetçe men'edilmiş ve büyük günahlardan
sayılmıştır.
Efsun
Anlam:
1. Sihir, büyü, üfürük
2. Sihirbazların tuzağı
3. Hile ile yapılan kötü işler
(Efsun İslâmiyetçe men'edilmiş ve büyük günâhlardan sayılmıştır.)
Eliz
Anlam:
1. Tekme, çifte
2. Sıçrama
3. El izi
Elvin
'Renkler, rengarenk, renkli, gökkuşağının renkleri' demek.
Internette biçilen 'Cennet çiceği'anlami kesinlikle doğru değil!
Esila
Çoğu anne ve baba isim koyarken iki şeye dikkat ediyor: kulağa hoş gelmesine ve
Kuran-i-Kerim’de geçmesine.
Bu yüzden son zamanlarda Esila ismi ön planda.
Fakat Esila Asila’yla karıştırılıyor. Asila Kuran’da geçen ve ‘akşam’ anlamına
gelen bir kelimedir.
Araplar Asila kelimesini isim olarak kullanmıyorlar.
Esila ise Kuran’da geçmeyen ve anlamsız olan bir isimdir!
Asila'nın geçtiği ayet: وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا (Vezkurisme
rabbike bukreten ve asîlâ)
Türkçe’de anlamı: Sabah akşam Rabbinin adını an
Ikra
Anlam:
1.‘Oku’ diye emretmek
2. Selam göndermek
3. Kiraya vermek
Irem
Irem = Cennet bahçesi.
Evet, lk okuyuşta iyi güzel gibi gözükse de değildir aslında!
Irem, Allahın sevmediği yalan Cennettir.
Allah'a isyan ederek Cennet'e benzetmek iddiasiyle İrem bağını yaptırmış, bu
bağdaki köşke girmeden kavmi ile yani taraftarlariyle birlikte gazaba uğramış,
çarpılmış.
Allahın gazabına uğramış bir yerin ismini koymak hiç doğru değil.
Isra
Isra Kuran-ı-Kerim’in 17. suresi.
Resulullah'ın Kur'an-ı Kerim'den sonra en büyük mucizesi olan Hz.
Peygamberimiz’in miraç gecesi anlatıldğı bu sure Türkçemize ‘Esra’ olarak
geçmiştir.
Orjinal bir isim arayışında olan anne ve babalar kızlarına bazen Isra ismini
veriyorlar.
Isra’nın Araplar tarafından kullanılan bir isim olması bu tercihin sebebi
olabilir.
Ama atladıkları bir nokta var:
Evet, Araplar bu isimi Isra olarak yazıyor, fakat Esra olarak telaffuz ediliyor!
Yazıldığından farklı okunan bir fonetik yapıya sahip olan bir isim son derece
zor olduğu için de zaten biz Türkler hem Esra yazıyoruz hem de Esra olarak
telaffuz ediyoruz.
Isra ismini kızlarına koyan Türkler ise bu isimi ‘Isra’ olarak telaffuz
ediyorlar, bu yanlıştır.
Esra aynı zamanda Isra’dan daha fazla anlama sahip olan bir isimdir, ‘asma
filizi, Tanrı’nın yardımı, çol çiçegi, çok çabuk’ gibi.
Esra Isra’ya tercih edilmesi gereken bir isimdir.
Furqan ve Maida sureleri yerine nasıl Furkan ve Maide'yi kullanıyorsak, Isra’
nın yerine de Esra kullanılmalı.
Jülide
Jülide Farsça bir kelimedir ve 'dağınık, perişan, karma karışık' demektir.
Lara
Anlam:
1.Latin mitojisinde adı geçen ölüm perisi. Sır tutamadıgı için dili kesilmiştir.
2.Parlak
Lina
Lina isminin Türkçe yazılışı budur: Line.
Nasıl Aisha'nın yerine Ayşe, Mohammed'in yerine Muhammed/t, Khadija'nın yerine
Hatice koyuyorsak, Lina'nın yerine de Line koymamiz lazim.
Line Kuran-ı Kerim'in 59. suresi olan Haşr Suresinde geçiyor ve 'hurma ağacı'
anlamına geliyor.
Melis
Melis Melisa'nin kisaltılmışı sanılıyor çoğu zaman.
Bu yüzden 'Yunan mitolojisinde geçen bir rahibenin adı, Bir tür kokulu bitki,
bal, sevgili' gibi anlamlar yaziliyor Melis için,
fakat bu anlamlar Melisa'nin anlamlari.. Melis'in degil!
Gerçek anlam:
1. Şişman ve tenbel olan kişi
2. Bir şeyi şiddetle tutmak
Merza
Merza'nın sitelerde yazan anlamı 'Meleklerin kraliçesi'..
Fakat Merza 'mariz' kelimesinden gelir ve 'hastalıklar, illetler, hastalar'
anlamına gelir!
Minel
Çoğu sitede Minel’in anlamı ‘Cennetteki inci tanesi ‘ olarak geçiyor.
Bu anlamı okuduğumda resmen şok oldum..
Minel kesinlikle ‘Cennetteki inci tanesi’ değildir!
Bu anlamı maalesef bir kaç şahıs tarafından uydurulmuştur.
Minel Kuran-i Kerim’de geçen, fakat tek başına hiç bir ifade etmeyen bir
kelimedir!
Minel kelimesinin anlamını anlamak için bir kaç örnek veriyorum.
Iki tane cümle: ‘Ben böceklerden korkmuyorum’ ve ‘Bu Allah’tan gelen bir
iyilik’. Bu cümlülerdeki ‘den’ ve ‘tan’,
Minel’in Arapçadaki manasıdır. Yani Minel’in bizim tarafimizdan isim olarak
konulması son derece komik ve saçmadır.
Minel’in anlamını (anlamsızlığını) anlamak için size Minel’in geçtigi bir ayeti
sunuyorum: بَرَاءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ
الْمُشْرِكِينَ
(Berâetun minallâhi ve resûlihî ilellezîne âhedtum minel muşrikîn).
Türkçede anlamı: Müşriklerden, ahd aldığınız kimselere Allah'tan ve O'nun
resûlünden bir beraattir.
Nilda
Nilda son zamanlarda hakkında en çok soru aldığım isimlerden biri.
Bazı sitelerde Nilda’nın anlamı ‘Cennet kapısındaki meleklerden birinin adı’
olarak geçiyor.
Nilda her ne kadar kulağa hoş gelen bir isim olsa da, anlamı bu değil...
Nilda Ispanyol/Italyan kökenli bir isimdir ve 'savaşa hazır olan kadın, kadın
asker' gibi anlamlar taşır.
Iddia edildiği gibi Cennet kapısında bir melek değil!
Nira
Nira Ibranice bir isim ve 'dokuma tezgâhı' demektir.
Internette yazan anlami ise 'Ancak rüyada karşılaşılabilen nadide güzel'.
Bu anlam uydurulmuş bir anlam tabii...
Sanem
Anlam:
1. Kâfirlerin, önünde ibadet ettikleri heykel, put.
2. Çok güzel olan
Sare
Anlam:
1. Susuzluk
2. Cemaat, topluluk
3. Ihtiyaç
4. Oldu
(Sare Hz. İbrahim'in (A.S.) birinci hanımının ismi değildir, Sara’dır o)
Selcen
Internetteki bazi isim sözlüklerinden anlami 'Cennetteki kuş ve çiçek ismi'
olarak geçiyor, fakat bu anlam dogru degil!
Selcen 'ruhu güçlü, kuvvetli olan' demektir.
Sidelya
Bu isimin internette yazan anlami: Cennette açan çicek.
Fakat Sidelya ismi Kuran'da geçmeyen bir isimdir.
Bu isimin kökeni Latincedir ve 'yıldız çiçeği' anlamına gelir.
Sude
Anlam:
1. Ezilmiş, dövülmüş,sürülmüş
2. Terleyen
3. Boyalı, sürmeli
Suden
Bazı insanlar yaratıcılıkta sınır tanımıyor.
Suden’in anlamı bazı sitelerde ‘Peygamber efendimizin Cennetteki en çok sevdiği
ağaç’ olarak belirtilmiş.
Fakat Suden kesinlikle Hz. Peygamberimiz’in Cennetteki en sevdiği ağaç değil!
Kuran’da her geçen kelimenin isim olarak konulmaması gerektiğinin en iyi
örneklerden biri Suden kelimesidir.
Evet, Suden Kuran’da geçiyor, ama ‘başıboş, sorumsuz’ gibi kötü bir anlam
taşıyor.
Bu yüzden Suden önerilmeyen bir isim.
Suden’in geçtigi bir ayet: أَيَحْسَبُ الْإِنْسَانُ أَنْ يُتْرَكَ سُدًى (E
yahsebul’insânu en yutreke suden)
Türkçe’de anlamı: İnsan başıboş bırakılacağını mı sanır?
Talya
Talya, daha doğrusu Thalia, Yunan mitolojisinde bir tanrıça.
Bir Müslümanım çocuğuna koyduğu isimin Islam dinine uygun olması gerekiyor.
Talya hem başka bir dinin tanrıçası olduğu için hem de Allahın tek olduğunu
inkar ettigi için , Islam’a uygun olmayan bir isimdir!
(Talya Talia ismiyle ayni anlama gelmez)
Tuana
Tuana’nın anlamı çogu insan tarafından beğeniliyor, çünkü bu ismin anlamını
‘Cennet bahçesine düşen ilk yağmur damlası’ sanıyorlar.
Fakat Tuana ‘Cennet bahçesine düşen ilk yağmur damlası’ anlamına gelmiyor!
Kuran-i Kerim'in Arapça yazıldığını herkes biliyor.
Tuana ise Arapça kökenli bir isim olmadığı için Kuran’da geçemez ve cennet ile
ilgili bir anlam taşıyamaz!
Tuana’nın gerçek anlamları ‘ay ışığı, güçlü, kuvvetli’.
Yrd. Doç. Dr. Öztürk, çocuğa isim vermenin kültürel, sosyal ve dini açıdan
önemli bir konu olduğuna işaret etti. Pek çok ailenin Kur'an-ı Kerim'de geçen
isimleri çocuklarına vermek istediklerini söyleyen Öztürk, Kur'an'da geçen her
kelimenin ise isim olarak konulamayacağını hatırlattı.
Günümüzde yaygın olan ve Kur'an'da geçtiği için konulan çok sayıda ismin
anlamının yanlış olarak bilindiğini, gerçek anlamlarının ise isim olarak
verilemeyeceğini ifade eden Öztürk, çocuklarına Kur'an'dan isim koymak isteyen
aileleri seçici davranmaları konusunda uyardı.
'ANLAMLARI BİLİNMEDEN İSİM VERİLİYOR'
Kuran'dan isim konulurken seçilen kelimenin gerçek anlamının öğrenilmesi için
uzman kişilere danışılmasını tavsiye eden Öztürk, isim kitaplarında veya
internette geçen adların anlamlarının da irdelenmesini istedi.
Öztürk, şöyle devam etti:
"Aileler çocuklarına Kuran'dan isim koymak isterken ismin anlamına çok dikkat
etmeliler. Mesela Sanem ismi çocuğa verilmemeli, Sanem, put demektir, Aleyna
sıkça duyduğumuz bir isim ama anlamı üstümüze bela, sıkıntı aksın demektir.
Kuran'da geçen her kelimenin isim olmayacağı bilinmelidir. Kur'an-ı Kerim'de
geçen her kelime 'Bu Kuran'da geçiyor isim olur" mantığıyla çocuklara
verilmemelidir. Kur'an'da geçen kelimelerin anlamı iyi bilinmelidir. Kezban ismi
Kur'an'da geçiyor diye veriliyor. Oysa Kezban yalancı demektir. Çocuğa bu ismi
koyarsanız, 'yalancı, yalancı' diye çağırmak zorunda kalırsınız. Aleyna
'üstümüze bela sıkıntı aksın', Bekir, 'deve yavrusu' demektir. Hz. Ebubekir'in
ismi Abdullah'tır Ebubekir lakabıdır. Bu husus karıştırılmamalıdır. Rumeysa
'gözü çapaklı kadın' demektir. Hüreyre, 'kedicik' demektir. Kayra eski Türk
mitolojisinde 'tanrı' demektir, Allah'tan başka ilah mı olur? Çocuğa tanrı ismi
konulmamalıdır. Melis, Yunan mitolojisinde 'tanrıça' demektir, şişman ve tembel
anlamlarına da gelir. Erçin 'ücret' anlamına gelir. Bir insanın ücreti olamaz."
MEKRUH İSİMLER
Dinen mekruh sayılan isimler de olduğunu vurgulayan Öztürk, sözlerini şöyle
sürdürdü:
"Resul, Nebi, Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil isimleri konulmamalı, hoş değil.
Samet ismi, hiç kimseye muhtaç olmayan demektir. Bu sadece Allah'a mahsus bir
durumdur, isim olarak kullanılamaz. Gülsüm gariban, zavallı kimsesiz
anlamındadır. Julide Farsça'da dağınık, perişan demektir. Cennet bahçesi olarak
bilinen İrem ise Allah'ın gazabına uğrayan sahte cennettir. Bade ismi içki
demektir. Hannas ismi şeytanın ismi. Alara, Rosa, İleyda bunlar İslam isimleri
değil gayrimüslim isimleridir ve çocuklara konulmamalıdır. Anlamı kötü olan,
anlamsız şeyler de çocuklara isim olarak konulmamalıdır."
'İSİM HER DİLDEN OLABİLİR'
Yrd. Doç. Dr. Öztürk, "İsim her dilden olabilir. Yeter ki anlamı güzel olsun,
yaşadığı toplum ve kültüre yabancı olmasın" dedi.
Barış, Mert, Özgür, Sevgi gibi isimlerin kullanılabileceğini, aynı şekilde
Kerim, Macit, Zeynep, Hasan, Abdullah, Kevser, Abdurrahman gibi isimlerin
çocuklara verilmesinde bir sakınca olmadığını aktaran Öztürk, isimlerde Allah'a
kulluğun ifade edilmesi gerektiğini vurgulayarak, İslam büyüklerinden hatıra
kalan isimlerin kullanılabileceğini, halk arasında yaygın olan Fatma, Ayşe,
Ahmet, Mehmet, Muhammet, Mustafa, Zeynep gibi isimlerin de benimsendiğini
söyledi.